[Openstandaarden] Grote Landelijke Actie tegen Softwarepatenten

[Dominique Devriese]

  Woensdag 25 mei, om 12:00, voeren Vlaamse studenten en wetenschappers 
  actie tegen softwarepatenten aan de universiteiten van Antwerpen, Brussel
  en Leuven. Ze zijn gekant tegen een nieuwe richtlijn waarover
  binnenkort wordt gestemd in het Europees Parlement. "De grote
  bedrijven achter deze nieuwe richtlijn spelen het vuil." zegt Jonas
  De Meulenaere (algemeen coördinator van de actie), "Ze willen de
  nieuwe richtlijn laten voorkomen als een Europese harmonisatie,
  terwijl de toekomst van de Europese IT-sector op het spel staat". De
  Europese richtlijn zou patenten op zuiver software toelaten. Vermits
  zowel voor het bekomen als het toepassen van patenten fors moet
  betaald worden, zullen innovatieve KMO's nog moeilijk kunnen
  opboksen tegen grote bedrijven.  Dit is slecht voor de concurrentie,
  en software die gebruik maakt van gepatenteerde methodes zal
  hierdoor significant duurder worden.

Een patent of octrooi is een tijdelijk monopolie op het gebruik van
een nieuwe technologie, dat door de staat wordt toegekend aan de
uitvinder. Sinds de invoering van patenten in de vorige eeuw, zijn
wiskundige formules en software-algoritmen echter uitgesloten van
patenten. "En dat is heel terecht, " zegt Prof. Demeyer (UA),
"Patenten zijn simpelweg niet bruikbaar in de software-wereld. Net
zoals je auteurs geen monopolie kan geven op het gebruik van de
flashback stijlfiguur, wordt programmeren onwerkbaar als je toelaat om
software-algoritmen te patenteren."

Patenten op software zijn niet nodig om het werk van een programmeur
te beschermen. Software wordt, net zoals literatuur, beschermd door
het auteursrecht. Dat biedt bescherming tegen plagiaat en simpele
'copy-paste' van code, maar een andere programmeur kan gebruik maken
van het idee dat geïmplementeerd is. Wanneer het achterliggende idee
wel gepatenteerd kan worden, zoals in de Verenigde Staten, leidt dit
tot patenten op de meest voor de hand liggend zaken. Amazon heeft
bijvoorbeeld een patent op het idee om via een klik een artikel online
te bestellen. Een slechte Richtlijn laat ook in de Europese Unie
patenten op triviale zaken toe.

Het voorstel voor Europese Richtlijn waartegen de actievoerders zich
kanten werd in 2002 door de Europese Commissie ingediend. Bedoeling
was duidelijkheid te scheppen over de patenteerbaarheid van
software. Het Europese Octrooibureau (EOB) kent immers al jaren
softwarepatenten toe, terwijl de Europese Patent Conventie dit
expliciet verbiedt. In september 2003 heeft het Europees Parlement de
Commissie teruggefloten: de voorgestelde Richtlijn werd uitgebreid
geamendeerd en de niet-patenteerbaarheid van software stond er opnieuw
in. De lobby van de softwaregiganten is er echter in geslaagd om via
de Raad van Ministers een "gemeenschappelijk standpunt" aan de
plenaire zitting voor te leggen. Dit standpunt is het meest extreme
tot nu toe, en laat ondubbelzinnig patenten toe op alle vormen van
software.

In juli is het opnieuw de beurt aan het Europees Parlement. Maar deze
keer is er een grotere meerderheid vereist om de amendementen terug in
het voorstel te plaatsen. Dominique Devriese (WINA Leuven): "Het is
ongehoord hoe de Ministers het Europees Parlement en haar amendementen
naar de vuilbak hebben verwezen. Onze Europarlementairen moeten nu
duidelijk tonen dat Europa echt in handen is van het volk, en dat ze
niet zomaar over zich heen laten lopen."

Wina Leuven, Ulyssis Leuven, VTK Leuven, Zeus Gent en Infogroep
Brussel hebben zich verenigd met studenten aan de UA om actie te
voeren tegen softwarepatenten. VVS, de Vlaamse Vereniging van
Studenten steunt de actie. De studenten krijgen de steun van
medewerkers en professoren van het Departement Computerwetenschappen
van de K.U.Leuven. De faculteiten wetenschappen en toegepaste
wetenschappen van de Universiteit Gent spraken zich eerder al
officieel uit tegen softwarepatenten.

Concreet:

Locaties van de acties (woensdag, 12 uur):
UA: Campus Middelheim, Gebouw G, Middelheimlaan 1, 2020 Wilrijk.
Brussel: Esplanade, gebouw E, Campus VUB, Pleinlaan 2, 1050 Elsene
KULeuven: Celestijnenlaan 200A, 3001 Heverlee

Contactpersonen:
Algemeen: Jonas De Meulenaere jonasdm at advalvas.be , gsm 0497 22 64 83
UA: Bart Bream bart.braem at ua.ac.be, gsm 0495/54.24.89.
Brussel: Tijs Van Buggenhout tvbuggen at vub.ac.be, 0485/03 92 46
Leuven: Bart Verleye bart.verleye at cs.kuleuven.be, gsm 0486/796 396
Softwarepatenten: prof. S. Demeyer, serge.demeyer at ua.ac.be

Meer informatie en, na de actie, ook foto's zijn beschikbaar op 
  http://wiki.vrijschrift.org/StudentenTegenSoftwarePatenten